ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΞΤΡΑ ΠΑΡΘΕΝΩΝ ΕΛΑΙΟΛΑΔΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΥΓΕΙΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΑ ΜΙΚΡΟΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ 1H-NMR .

Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο περιέχει ένα πλήθος βιοδραστικών μικροσυστατικών μεταξύ των οποίων το μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα φαινολικά συστατικά. Ανάμεσα σε αυτά, η ουσία (-)- decarboxymethyl ligstroside aglycone, γνωστή και ως ελαιοκανθάλη (oleocanthal), έχει βρεθεί ότι έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη και νευροπροστατευτική δράση και σε αυτήν αποδίδονται τουλάχιστον εν μέρει μια σειρά από τις ευεργετικές δράσεις του ελαιολάδου κυρίως στο καρδιαγγειακό σύστημα. Η ουσία αυτή έχει τη χαρακτηριστική πικρή γεύση του φρέσκου ελαιολάδου, ιδίως αυτού που είναι γνωστό ως αγουρέλαιο. Είναι εντυπωσιακό ότι οι αναλγητικές/αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του αγουρελαίου ήταν ήδη περιγεγραμμένες από τον Διοσκουρίδη. Η ουσία αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες στον προσδιορισμό της και γι’αυτό το λόγο υπάρχουν πολύ λίγα δεδομένα για την περιεκτικότητα των διαφόρων ποικιλιών ελαιολάδου παγκοσμίως.

Στο πλαίσιο αυτό αναπτύξαμε μια νέα γρήγορη μέθοδο άμεσου ποσοτικού προσδιορισμού των ουσιών oleocanthal και της παρεμφερούς ουσίας oleacin με την τεχνική πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού ¹H-NMR στα 600 MHz.

Η μέθοδος εφαρμόστηκε σε περισσότερα από 150 μονοποικιλιακά δείγματα ελαιολάδου από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και της Καλιφόρνιας και τα κυριότερα ευρήματα ήταν τα εξής: 1. Η θερμοκρασία μάλαξης για την παραλαβή του ελαιολάδου επηρεάζει πολύ σημαντικά την τελική περιεκτικότητα με τη χαμηλότερη θερμοκρασία να έχει θετική επίδραση 2. Υπάρχουν ποικιλίες ελιάς που ανεξάρτητα από τη γεωγραφική προέλευση και την εποχή συγκομιδής έχουν χαμηλή περιεκτικότητα και ως προς τα δυο συστατικά 3. Η αναλογία oleocanthal προς oleacin φαίνεται να είναι εξαρτώμενη από την ποικιλία της ελιάς πιθανώς για γενετικούς λόγους και ανεξάρτητη από τη διαδικασία έκθλιψης της ελιάς

Αν και υπάρχει ανάγκη για εκτενέστερη μελέτη, με βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις θα μπορούσαμε να προτείνουμε ένα νέο δείκτη για την κατηγοριοποίηση των έξτρα παρθένων ελαιολάδων ως συνδυασμό των D1= oleocanthal+oleacin και  D2= oleacin/oleocanthal.

Με βάση αυτό το δείκτη κατηγοριοποιήσαμε τα μελετηθέντα ελαιόλαδα σε αυτά που παρουσίαζαν υψηλό ή χαμηλό δείκτη. Αν και όλα τα δείγματα ανήκαν στην κατηγορία έξτρα παρθένο υπήρχε τόσο σημαντική διαφορά ανάμεσα τους ως προς τους δείκτες D1 και D2 που αυτοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να διακρίνουν τα ελαιόλαδα ως προς την πιθανή ευεργετική τους δράση στην υγεία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το δείγμα που μετρήθηκε με τους μεγαλύτερους δείκτες D1 και D2 προερχόταν από τα την περιοχή της Μεσσήνης από ποικιλία Κορωνέικη